ملائکه در غزوه بدر (قرآن)یکی از امدادهای الهی که در آیات قرآن به آن اشاره شده، نزول ملائکه در غزوه بدر است. ۱ - بشارت نزول ملائکهبشارت نزول پنج هزار فرشته امدادگر، براى يارى‌رسانى به مجاهدان بدر، در صورت صبر و تقواپیشگی آنان: «بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُسَوِّمِينَ؛آرى، امروز هم اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد، و دشمن به همين زودى به سراغ شما بيايد، پروردگارتان شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان نشاندار، مدد خواهد داد.» ظاهراً مصداق آيه، يوم بدر (غزوه بدر) است. ۲ - امداد به وسیله ملائکهیاریرسانی خداوند به رزمندگان بدر، با فرستادن سه هزار فرشته: «إِذْ تَقُولُ لِلْمُؤْمِنِينَ أَلَن يَكْفِيكُمْ أَن يُمِدَّكُمْ رَبُّكُم بِثَلاَثَةِ آلاَفٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُنزَلِينَ؛در آن هنگام كه به مؤمنان مى‌گفتى: آيا كافى نيست كه پروردگارتان، شما را به سه هزار نفر از فرشتگان، كه از آسمان فرود مى‌آيند، يارى كند؟!» ۳ - نزول ملائکه بعد از کمک خواهیفرود هزاران فرشته امدادگر از سوى خداوند براى مجاهدان جنگ بدر، پس از كمک‌خواهى آنان: «إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُرْدِفِينَ؛(به خاطر بياوريد )زمانى را كه از شدّت ناراحتى در ميدان بدر، از پروردگارتان كمک مى‌خواستيد؛ و او خواسته شما را پذيرفت (و گفت): من شما را با هزار فرشته، كه پياپى فرود مى‌آيند، يارى مى‌كنم. » «مردفين» به اين معناست كه هر فرشته‌اى فرشته ديگرى را به دنبال داشت. ۴ - وحی خداوند به ملائکهوحی خداوند به فرشتگان حاضر در كارزار بدر، براى پشتيبانى از مجاهدان و ثبات بخشيدن به آنان: «إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلآئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرَّعْبَ فَاضْرِبُواْ فَوْقَ الأَعْنَاقِ وَاضْرِبُواْ مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ؛و به ياد آر هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان وحى كرد: من با شما هستم؛ كسانى را كه ايمان آورده‌اند، تقويت كنيد. بزودى در دلهاى كافران ترس و وحشت مى‌افكنم؛ ضربه‌ها را بر بالاتر از گردن بر سرهاى دشمنان فرودآريد؛ و همه انگشتانشان را قطع كنيد!» ۵ - ملائکه آرامش دهنده دلهامژده امدادرسانى به مجاهدان غزوه بدر، به واسطه فرشتگان آرامش‌دهنده دلهاى آنان: ۱. «بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُسَوِّمِينَ • وَمَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى لَكُمْ وَلِتَطْمَئِنَّ قُلُوبُكُم بِهِ وَمَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ الْعَزِيزِ الْحَكِيمِ؛آرى، امروز هم اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد، و دشمن به همين زودى به سراغ شما بيايد، پروردگارتان شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان نشان دار، مدد خواهد داد. ولى اين يارى فرشتگان را خداوند فقط براى بشارت، و اطمينان خاطر شما قرار داده؛ وگرنه، پيروزى تنها از جانب خداوند تواناى حكيم است.» ۲. «إِذْ تَسْتَغِيثُونَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ أَنِّي مُمِدُّكُم بِأَلْفٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُرْدِفِينَ • وَمَا جَعَلَهُ اللّهُ إِلاَّ بُشْرَى وَلِتَطْمَئِنَّ بِهِ قُلُوبُكُمْ وَمَا النَّصْرُ إِلاَّ مِنْ عِندِ اللّهِ إِنَّ اللّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٌ؛ (به خاطر بياوريد) زمانى را كه از شدّت ناراحتى در ميدان بدر، از پروردگارتان كمک مى‌خواستيد؛ و او خواسته شما را پذيرفت (و گفت): من شما را با هزار فرشته، كه پياپى فرود مى‌آيند، يارى مى‌كنم. ولى خداوند، اين را تنها براى شادى و اطمينان قلب شما قرار داد؛ و پيروزى جز از طرف خدا نيست؛ زيرا خداوند توانا و حكيم است.» ۶ - مأموریت ملائکهملائكه، مأمور درهم كوبيدن سرهاى کافران بدر و از كار انداختن پنجه‌هاى آنان: «إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلآئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرَّعْبَ فَاضْرِبُواْ فَوْقَ الأَعْنَاقِ وَاضْرِبُواْ مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ؛و به ياد آر هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان وحى كرد: من با شما هستم؛ كسانى را كه ايمان آورده‌اند، تقويت كنيد. بزودى در دلهاى كافران ترس و وحشت مى‌افكنم؛ ضربه‌ها را بر بالاتر از گردن بر سرهاى دشمنان فرودآريد؛ و همه انگشتانشان را قطع كنيد!» برداشت بنا بر اين احتمال است كه خطاب «فاضربوا» متوجّه ملائكه باشد. ۷ - نزول ملائکه نشاندارنزول فرشتگانِ نشاندار، براى يارى رساندن به مجاهدان غزوه بدر: «بَلَى إِن تَصْبِرُواْ وَتَتَّقُواْ وَيَأْتُوكُم مِّن فَوْرِهِمْ هَذَا يُمْدِدْكُمْ رَبُّكُم بِخَمْسَةِ آلافٍ مِّنَ الْمَلآئِكَةِ مُسَوِّمِينَ؛آرى، امروز هم اگر استقامت و تقوا پيشه كنيد، و دشمن به همين زودى به سراغ شما بيايد، پروردگارتان شما را به پنج هزار نفر از فرشتگان نشاندار، مدد خواهد داد.» امام کاظم (علیه‌السلام) درباره «مسوّمين» در آيه ياد شده فرمود: عمامه‌هاست .... ۸ - وعده خداوند به ملائکهايجاد رعب و وحشت در دلهاى كافران، وعده خداوند به فرشتگان حاضر در كارزار بدر: «إِذْ يُوحِي رَبُّكَ إِلَى الْمَلآئِكَةِ أَنِّي مَعَكُمْ فَثَبِّتُواْ الَّذِينَ آمَنُواْ سَأُلْقِي فِي قُلُوبِ الَّذِينَ كَفَرُواْ الرَّعْبَ ...؛و به ياد آر هنگامى را كه پروردگارت به فرشتگان وحى كرد: من با شما هستم؛ كسانى را كه ايمان آورده‌اند، تقويت كنيد. بزودى در دلهاى كافران ترس و وحشت مى‌افكنم....» ۹ - پانویس۱۰ - منبعمرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۶، ص۱۷۰، برگرفته از مقاله «ملائکه در غزوه بدر». |